Home Aktualności Złap dystans – wirtualne spotkania w MCK Spotkanie z Krzysztofem Czyżewskim

Spotkanie z Krzysztofem Czyżewskim

A-

A+

W ramach cyklu wirtualnych spotkań Złap dystans Międzynarodowe Centrum Kultury zaprosiło w piątek, 5 czerwca 2020 r., o godz. 19.00 na rozmowę na żywo z Krzysztofem Czyżewskim, praktykiem idei, pisarzem, tłumaczem, redaktorem, reżyserem, autorem książki W stronę Xenopolis wydanej w styczniu przez Wydawnictwo MCK (jako 14. tom serii Biblioteka Europy Środka pod redakcją prof. Jacka Purchli). Rozmowę na profilu MCK na Facebooku poprowadził Łukasz Galusek.

To najobszerniejszy jak dotąd wybór twórczości eseistycznej Krzysztofa Czyżewskiego. Umiejscawia on Europę Środkową, która nie ma dla niego – jak chciał Peter Handke – znaczenia wyłącznie meteorologicznego – w samym środku najważniejszych dla współczesnego świata pytań i problemów: kryzysu wspólnotowości, pogłębiających się podziałów i coraz ostrzejszych wojen kulturowych.

Czyżewski w ciągu trzydziestu lat przeszedł jako eseista drogę od panoramicznego portretowania kultury i Europy Środkowej, po stworzenie kameralnej i uniwersalnej idei małego centrum świata. Kulturę postrzega jako pole rozmowy i współtworzenia tkanki łącznej, a nie rywalizacji: w jednym z esejów pisze: Obecnie nie jest już tak ważne dociekanie, dlaczego bramy zostały zatrzaśnięte i kto jest temu winien. Ważniejsze jest odzyskanie do nich klucza.

Na bolesnych pograniczach, pełnych pozrywanych mostów, traumatycznych pamięci i zadawnionych konfliktów, odrębnych mitologii narodowych i raniących sąsiadów mitów wolnościowych, pracował nad budową wspólnoty. Dlatego bywa nazywany nie tylko praktykiem idei, ale też budowniczym empatii, dla którego podstawowym sensem każdej lektury i spotkania, jest solidarność. Pogranicze w Sejnach znaczy tyle, co solidarność mówił Czyżewski odbierając w Gdańsku nagrodę Neptuna i dodawał: Pogranicze uczy wolności solidarnej, trudnej i możliwej jedynie w międzyludzkiej tkance życia.

Krzysztof Czyżewski – praktyk idei, pisarz, tłumacz, redaktor, reżyser i wykładowca uniwersytecki. Współtwórca Fundacji Pogranicze i Ośrodka Pogranicze – sztuk, kultur, narodów w Sejnach. Wraz z zespołem Pogranicza powołał do istnienia Międzynarodowe Centrum Dialogu im. Czesława Miłosza w Krasnogrudzie. Inicjator programów dialogu międzykulturowego w Europie Środkowo-Wschodniej, na Kaukazie, w Azji Środkowej, Indonezji, Bhutanie, Afryce Północnej, Bliskim Wschodzie, Stanach Zjednoczonych i innych pograniczach świata. Wykładowca wielu uniwersytetów w Europie, Azji i USA; profesor Uniwersytetu Bolońskiego i Rutgers University. Autor książek, między innymi: Ścieżka pogranicza (2001), Linia powrotu. Zapiski z pogranicza (2008), Miłosz. Tkanka łączna (2014), „Małe centrum świata. Zapiski praktyka idei" (2017), „Żegaryszki" (2018). Współautor między innymi: Podręcznika dialogu. Tożsamość i zaufanie (2012), Miłosz – Dialog – Pogranicze (2012), Krasnogrudzkiego mostu. Niezbędnik budowniczego (2016). Reżyser opowieści teatralnych Pogranicza, w tym ostatnio: Trzy kobiety. Metamorfozy mitu Medei u Owidiusza i Picassa oraz Misterium Mostu. Przez Jerzego Giedroycia uhonorowany nagrodą Małego Berła Kultury Polskiej. W 2014 roku otrzymał Nagrodę Dana Davida, a w 2018 – wraz z zespołem Pogranicza – Europejską Nagrodę Kultury im. Księżniczki Małgorzaty wręczoną w Amsterdamie.

Łukasz Galusek – architekt i wydawca, od 2018 roku zastępca dyrektora ds. programowych w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie. Zajmuje się kulturą i sztuką Europy Środkowej, zwłaszcza związkami pomiędzy przestrzenią, pamięcią i tożsamością. Współautor publikacji: Jože Plečnik – architekt i wizjoner (2006), Kresy na nowo odkryte. Wspólne dziedzictwo Polski i Ukrainy (2007), Rumunia. Przestrzeń, sztuka, kultura (2008), Pogranicze. O odradzaniu się kultury (2012), Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci (2014), Adriatycka epopeja. Ivan Meštrović (2017). Współkurator wystaw: Kresy na nowo odkryte. Wspólne dziedzictwo Polski i Ukrainy (Galeria MCK, grudzień 2005 – styczeń 2006), Kartograf złowrogiej historii. Tara (von Neudorf) (Galeria MCK, wrzesień – październik 2013), Adriatycka epopeja. Ivan Meštrović (Galeria MCK, lipiec – listopad 2017) i Architektura niepodległości w Europie Środkowej (Galeria MCK, listopad 2018 – luty 2019).

Projekt współfinansowany ze środków MKDNiS.