Zarządzanie miejscami wpisanymi na Listę Światowego dziedzictwa UNESCO w Polsce i Norwegii

Dwuletni projekt był realizowany w okresie od 1 kwietnia 2009 do 31 marca 2011 roku na dwóch płaszczyznach:

1. eksperckiej, w ramach której zostały przygotowane i przedstawione opracowania porównawcze, dotyczące wdrażania i funkcjonowania systemów ochrony zabytków w obu krajach
2. praktycznej, która w formie konferencji (2) i seminariów objazdowych (odpowiednio w Małopolsce i w Norwegii) posłużyła wymianie informacji oraz doświadczeń między podmiotami i instytucjami bezpośrednio zaangażowanymi w zarządzanie zabytkowym zasobem.

Norweskim partnerem Międzynarodowego Centrum Kultury było Riksantikvaren. Dyrekcja Ochrony Dziedzictwa Kulturowego w Oslo, z którym współpracowała organizacja pozarządowa Rada Światowego Dziedzictwa w Norwegii.

W projekcie uczestniczyli:

• po stronie polskiej przedstawiciele: Krakowa, Wieliczki, Kalwarii Zebrzydowskiej z Lanckoroną, Lipnicy Murowanej i Sękowej,
• po stronie norweskiej: Bergen, górniczego miasta Røros, kościoła drewnianego Urnes i Archipelagu Vega.

Wśród postawionych na początku celów projektowych, należy wymienić:

• Porównanie miejsc wpisanych na listę UNESCO, zestawionych parami w 4 wątkach tematycznych: układy urbanistyczne dużych miast, dziedzictwo poprzemysłowe na przykładzie miast górniczych, kościoły drewniane, krajobrazy kulturowe.
• Wymiana dobrych praktyk w zarządzaniu miejscami wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
• Stworzenie możliwości bezpośrednich kontaktów i wymiany poglądów pomiędzy specjalistami w dziedzinie zarządzania dziedzictwem kulturowym, przedstawicielami samorządów, stowarzyszeń oraz lokalnych społeczności. Jak również pomiędzy konkretnymi ośrodkami i instytucjami z obu krajów, związanymi z miejscami i obiektami wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Tematyka projektu oscylowała wokół kwestii związanych z:

• funkcjonowaniem systemów ochrony dziedzictwa w Norwegii i w Polsce,
• możliwościami pozyskiwania funduszy zewnętrznych; finansowaniem procesów konserwacji i odnowy obiektów oraz ich codziennego utrzymania,
• możliwościami aktywnego uczestnictwa w międzynarodowych sieciach partnerskich,
• współpracą z innymi miejscami wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, w kraju i za granicą,
• współpracą z administracją publiczną różnych szczebli, jej rolą w tworzeniu programów ochrony,
• turystyką i promocją,
• edukacją na rzecz ochrony i poszanowania dziedzictwa kulturowego,
• zaangażowaniem lokalnych społeczności i organizacji pozarządowych w tematy związane z ochroną dziedzictwa,
• kreatywnym wykorzystaniem dziedzictwa w celu podniesienia znaczenia ekonomicznego regionów, zwiększenia ich atrakcyjności i konkurencyjności z uwzględnieniem zrównoważonego rozwoju i polityki dobrych praktyk.

Wszystkie one razem złożyły się na stworzenie całościowego obrazu jak zarządza się światowym dziedzictwem w Norwegii i w Polsce. Podsumowanie projektu stanowią dwujęzyczne, polsko-angielskie: publikacja końcowa oraz wystawa planszowa, gdzie zebrane zostały wnioski z dwu lat jego realizacji. Wspomniana publikacja wraz z załączoną do niej na płycie wystawą jest dostępna w Bibliotece Naukowej oraz Księgarni MCK.

Projekt został zrealizowany dzięki wsparciu udzielonemu przez Islandię, Liechtenstein oraz Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego. W ramach Funduszu Wymiany Kulturalnej.