Pająk i śpiewająca żaba. Wokół kamienic Teodora Talowskiego – spacer miejski

Nazywany „galicyjskim Gaudim” Teodor Talowski na stałe wpisał się w kanon krakowskiej i polskiej architektury przełomu XIX i XX wieku. Architekt, pedagog, malarz pozostawił po sobie liczne realizacje – jest autorem kilkudziesięciu kościołów i licznych gmachów użyteczności publicznej. Zapraszamy na kolejny spacer miejski po Krakowie Teodora Talowskiego.

Zbiórka o godz. 11.00 przy ul. Karmelickiej 35 (kamienica „Pod Pająkiem”). Prowadzenie: Natalia Żak. Wstęp wolny, nie obowiązują wcześniejsze zapisy.

Trasa spaceru: ulica Karmelicka (kamienica „Pod Pająkiem”), ulica Piłsudskiego (budynek Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”), ulica Retoryka (m.in. kamienica „Pod Śpiewającą Żabą”, „Festina lente”, „Pod Osłem”), ulica Smoleńsk (kamienica nr 18 i 20).

Na tle bogatej spuścizny artysty niezwykle interesująco plasują się kamienice jego autorstwa, których największy zespół znajduje się w okolicy ulicy Retoryka. Wśród tych najbardziej znanych wyróżnia się kamienica „Pod Śpiewającą Żabą” z charakterystyczną rzeźbą muzykującej żaby umieszczonej na fasadzie czy kamienica z łacińską inskrypcją „Festina lente”.

Kwintesencją wypracowanej przez Talowskiego estetyki jest również kamienica „Pod Pająkiem”, dom własny artysty, która zawiera typowy zestaw wykorzystywanych przez niego rozwiązań formalnych takich jak stosowanie asymetrycznych układów, przeskalowanych detali czy kontrastów fakturowych i kolorystycznych.

Architektoniczny alfabet Talowskiego sytuuje go w nurcie malowniczego eklektyzmu, twórca umiejętnie łączył elementy stylów historycznych, secesji i wczesnego modernizmu, nade wszystko jego dorobek jest jednak dowodem nieskrępowanej artystycznej wyobraźni, twórczej pasji i indywidualizmu. Równocześnie historia budynków Talowskiego to w szerszej perspektywie opowieść o Krakowie przełomu wieków i galicyjskim rozdziale w historii miasta.

Wydarzenie jest częścią projektu edukacyjnego MCK pod nazwą 12 spacerów na 12 miesięcy. Przez cały rok zapraszamy na spacery tematyczne poświęcone znanemu i nieznanemu dziedzictwu kulturowemu Krakowa. Wspólnie odwiedzamy na co dzień niedostępne miejsca na mapie miasta i odkrywamy historię wyjątkowych skarbów ukrytych za bramą lub klasztorną furtą.

W 2019 roku przyglądaliśmy się już fenomenowi krakowskiego szopkarstwa w budynku Celestatu, poznawaliśmy tajemnice gmachu Teatru im. Juliusza Słowackiego, kamienicy rezydencjonalnej Arcybractwa Miłosierdzia przy ul. Siennej 5, Krakowowi Wisławy Szymborskiej czy emancypantek z przełomu XIX i XX wieku.

Inspiracją do poznawania dziedzictwa kulturowego miasta jest dla nas publikacja pt. Tysiąc skarbów Krakowa, która ukazała się staraniem MCK w 2018 roku (więcej informacji: http://bit.ly/skarbykrakowa).

Natalia Żak – historyczka sztuki (absolwentka UJ), kuratorka.  Na stałe związana z Międzynarodowym Centrum Kultury, gdzie pracuje jako kurator wystaw. Przygotowywała między innymi takie prezentacje jak Architektura niepodległości w Europie Środkowej, Koszycka moderna, Zsolnay. Węgierks secesja, M.K. Ciurlionis. Litewska opowieść.