Dr Adolf Juzwenko laureatem Nagrody im. Jerzmanowskich

Historyk, wieloletni dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu, a także członek Rady Programowej MCK, dr Adolf Juzwenko odebrał w poniedziałek na Wawelu Nagrodę Polskiej Akademii Umiejętności im. Erazma i Anny Jerzmanowskich. W uroczystości uczestniczyła Agata Wąsowska-Pawlik, dyrektorka MCK i prof. Jacek Purchla.

To prestiżowe wyróżnienie przyznawane jest osobom, które przez „swoje prace literackie, naukowe lub humanitarne, dokonywane z pożytkiem dla ojczystego kraju, potrafią zająć wybitne stanowisko w społeczeństwie polskim".

Tegoroczny laureat jest historykiem, autorem wielu prac naukowych i publikacji poświęconych stosunkom polsko-rosyjskich, a także wieloletnim dyrektorem Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu.

Pochodzi z Kresów Wschodnich. Od lat 70. związany był z opozycją demokratyczną, prowadził wykłady i odczyty historyczne w Klubach Inteligencji Katolickiej oraz parafiach w całej Polsce. Był także działaczem i doradcą Solidarności. Za swoją działalność opozycyjną był dwukrotnie aresztowany podczas stanu wojennego.

W 1989 został odznaczony przez prezydenta RP na uchodźstwie Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W listopadzie 2007 otrzymał Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, a w 2009 roku Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. W 2016 Rada Miejska Wrocławia przyznała mu tytuł Honorowego Obywatela Wrocławia. W 2018 został laureatem Nagrody „Rzeczpospolitej" im. Jerzego Giedroycia.

Nagroda im. Erazma i Anny Jerzmanowskich przyznawana była w latach 1915-1938 z ogromnego majątku powierzonego na ten cel Polskiej Akademii Umiejętności przez przemysłowca i filantropa Erazma Jerzmanowskiego. Wśród laureatów przed wojną byli m.in. metropolita krakowski kard. Adam Stefan Sapieha, Henryk Sienkiewicz, Jan Kasprowicz, Oswald Balzer, Aleksander Brueckner i Ignacy Paderewski. Jej wręczanie wznowiono w 2009 roku w stulecie śmierci Erazma Jerzmanowskiego dzięki przychylności władz samorządowych Małopolski, które finansują ją z budżetu województwa. Wśród laureatów Nagrody Jerzmanowskich są m.in. Janina Ochojska, prof. Andrzej Zoll, Krzysztof Penderecki czy Anna Dymna. Przed drugą wojną światową nagroda stanowiła równowartość 12 kilogramów złota i była nazywana „polskim Noblem". Dziś ma wartość 100 tysięcy złotych.