Wystawa „Brâncuși. Rzeźbienie światłem”

Nowa wystawa w Galerii MCK to próba wejścia w świat jednego z najważniejszych artystów XX wieku – rumuńskiego rzeźbiarza Constantina Brâncușiego – oraz spojrzenia na jego twórczość przez pryzmat światła i fotografii, która dla niego była nie tylko narzędziem dokumentacyjnym, ale pełnoprawnym polem twórczym.

27 września–14 grudnia 2025
Wernisaż: 26 września, godz. 18.00
(podczas wernisażu obowiązuje limit miejsc, liczy się kolejność przyjścia)

Na początku XX wieku w Paryżu Constantin Brâncuși zrewolucjonizował język rzeźby, redukując formę do jej istoty i szukając w niej czystości oraz duchowej głębi. Uznawany za jednego z ojców sztuki nowoczesnej, wprowadził w swoich pracach rzeźbiarskich abstrakcję i organiczną prostotę. Wystawa zorganizowana w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie we współpracy z Rumuńskim Instytutem Kultury prezentuje wybór unikatowych fotografii Brâncușiego, pochodzących z trzech prestiżowych kolekcji prywatnych: Davida Groba, Bruce’a Silversteina oraz Christiana Reyntjensa. Ekspozycja „Brâncuși. Rzeźbienie światłem” jest próbą wniknięcia w proces twórczy rumuńskiego artysty, zrozumienia sposobu, w jaki postrzegał świat i materię, a także tego, jak posługiwał się światłem i cieniem, aby nadawać formie głębsze znaczenia. Jej kuratorką jest Doïna Lemny, wybitna znawczyni sztuki Brâncușiego i autorka licznych publikacji na jego temat. Ze strony MCK współkuratorką wystawy jest Karolina Wójcik, kierowniczka Ośrodka Wystaw i autorka koncepcji wielu prezentowanych w MCK ekspozycji.

Wystawa w MCK została pomyślana jako podróż, zarówno dosłowna, jak i duchowa, prowadząca z rodzinnej miejscowości Hobița, przez atelier w Paryżu – ukazane w obiektywie samego artysty i na zdjęciach Mana Raya czy Edwarda Steichena – aż po monumentalne realizacje w Târgu Jiu i powrót ku duchowym źródłom w Karpatach. Przestrzeń ekspozycyjna stopniowo odsłania kolejne etapy tej drogi, akcentując miejsca i doświadczenia kluczowe dla rozwoju Brâncușiego. Fotograficzne eksperymenty rumuńskiego twórcy zestawiane są z pracami współczesnych artystów: Bogusława Bachorczyka, Maćka Bernasia, Bartka Buczka, Michała Sroki, Justyny Stasiowskiej i Bogdana Achimescu. Ich dzieła – instalacje, ścieżka dźwiękowa, wideo, reinterpretacja pracowni – budują pomost między nowoczesnością a współczesnością, pokazując, że filozofia Brâncușiego pozostaje żywa i inspirująca.

Ekspozycji towarzyszy photobook zawierający tekst Doïny Lemny. Publikacja prezentuje jeszcze szerszy niż na wystawie wybór fotografii i stanowi jej wizualne oraz merytoryczne uzupełnienie, a zarazem trwały zapis jej kluczowych wątków.

Wystawę „Brâncuși. Rzeźbienie światłem” dopełnia specjalny program wydarzeń, w ramach którego zaplanowano wykłady i spotkania z udziałem polskich i zagranicznych gości (m.in. Doïny Lemny, Herty Müller, Ernesta Wichnera), pokazy filmowe, liczne oprowadzania oraz warsztaty edukacyjne.

Partnerem projektu jest Rumuński Instytut Kultury w Warszawie.

Wystawa prezentowana jest w ramach Sezonu Kulturalnego Rumunia – Polska 2024-2025

Sezon Kulturalny Rumunia – Polska 2024-2025 organizują rumuńskie Ministerstwo Kultury i Rumuński Instytut Kultury wraz z polskim Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Instytutem Adama Mickiewicza, przy wsparciu Instytutu Polskiego w Bukareszcie. W trakcie sezonu odbędzie się kilkadziesiąt wydarzeń m.in. wystawienniczych, muzycznych, teatralnych, filmowych i literackich. 

Współorganizator

Koncepcja programowa:
Agata Wąsowska-Pawlik, Marzena Daszewska, Łukasz Galusek

Kuratorka:
Doïna Lemny

Współkuratorka:
Karolina Wójcik

Fotografie prezentowane na wystawie pochodzą z kolekcji:
David Grob, Christian Reyntjens, Bruce Silverstein

Artyści:
Constantin Brâncuși, Ion Miclea
Bogdan Achimescu, Bogusław Bachorczyk, Maciek Bernaś, Bartek Buczek, Marcu Iancu, Wayne Miller, Man Ray, Michał Sroka, Justyna Stasiowska, Edward Steichen, Alfred Stieglitz

Aranżacja plastyczna:
Michał Sroka

Produkcja wystawy:
Magdalena Gacek, Dorota Kosiec

Koordynacja i logistyka:
Karolina Wójcik

Skład tekstów:
Anna Wisz

Ścieżka dźwiękowa do wystawy:
Justyna Stasiowska

Redakcja, tłumaczenie z i na język polski:
Błażej Bauer

Montaż i wykonanie aranżacji:
Art Industry Standard, F.H.U.P. FOREST Marcin Gubała, Emanuel Mróz, Jakub Wójtowicz

Oświetlenie i multimedia:
Maciek Bernaś

Opieka konserwatorska:
Ewa Pietrzak

Przewodnik w PJM:
Jakub Studziński, Dawid Halota

Audiodeskrypcja:
Regina Mynarska, Dawid Górny

Tyflografiki:
Malwina Antoniszczak

Współpraca:
Agnieszka Adamczak, Joanna Biegacz, Mateusz Bigaj, Małgorzata Bożek, Magdalena Grabias, Joanna Hojda-Pepaś, Robert Karwowski, Agata Klejzerowicz, Dorota Korohoda, Daniel Krawczyk, Paulina Małochleb, Antoni Michalik, Paulina Orłowska-Bańdo, Marcin Pańtak, Łukasz Pieróg, Paulina Roszak-Niemirska, Anna Sawłowicz, Paulina Semianchuk, Klaudia Słupek, Mariusz Soczówka


Photobook „Brâncuși. Rzeźbienie światłem”:

Autorka tekstów

Doïna Lemny

Projekt graficzny i skład

Kuba Sowiński

Redaktorka prowadząca

Paulina Roszak-Niemirska

Tłumaczenia

Marta Duda-Gryc

(z francuskiego na polski / from French into Polish)

Jessica Taylor-Kucia

(z polskiego na angielski / from Polish into English)

Redakcja

Paulina Roszak-Niemirska

Korekta

Aleksandra Łozińska, Jessica Taylor-Kucia,

Eduard Enache

Druk i oprawa

Drukarnia Skleniarz

Przy wsparciu finansowym

Projekt jest współfinansowany ze środków Miasta Krakowa
 

Patroni medialni wystawy

Stali patroni medialni:

Organizatorzy

Specjalne podziękowania zechcą przyjąć

Ovidiu Dajbog-Miron, Eduard Enache, Octavia Cornea, David Grob, Christian Reyntjens, Bruce Silverstein