Literatura na rozstajach – pisarze i tłumacze o literaturze Europy Środkowo-Wschodniej w MCK

Co wyróżnia literaturę krajów Europy Środkowo-Wschodniej? Co zbliża, a co oddala współczesne teksty literackie naszych sąsiadów? Czym jest literatura tworzona „na rozstajach” i jak odnajdują się na nich tłumacze? O tym porozmawiają w MCK uczestnicy środkowoeuropejskiego projektu Rozstaje – pisarze, literaturoznawcy i tłumacze. MCK jest partnerem wydarzenia.  

Podczas prezentacji projektu Rozstaje.art o swoich doświadczeniach pracy literackiej i translatorskiej opowiedzą uczestnicy warsztatów, a spostrzeżenia skonfrontują z opiniami zaproszonych autorów. W dyskusji, którą poprowadzą Aleksandra Wojtaszek i Daniel Warmuz, udział wezmą: Joanna Bernatowicz, Walery Butewicz, Marcin Gaczkowski, Maciej Piotrowski oraz Ziemowit Szczerek. Wstęp wolny.

Przyczynkiem do dyskusji o literaturze regionu jest prezentacja nowego literacko-tłumaczeniowego portalu Rozstaje.art, na którym publikowane są teksty literackie z Europy Środkowo-Wschodniej. Portal został skonstruowany w oparciu o unikalną formę. Na stronie można znaleźć i porównać ze sobą utwory w 11 językach: po białorusku, chorwacku, czesku, litewsku, łotewsku, polsku, rosyjsku, serbsku, słowacku, ukraińsku i węgiersku.

– Udało nam się stworzyć portal z unikalnymi funkcjami. Odbiorca może czytać utwory, porównując ich brzmienie w różnych językach, wędrując po literaturach regionu kierując się wybranym tematem przewodnim, osobą autora bądź tłumacza – mówi Maciej Piotrowski ze Stowarzyszenia Folkowisko, współautor idei projektu.

Rozstaje.art powstały jako efekt Spotkań Translatorskich Gorajec 2019. W czerwcu tego roku dwudziestu jeden tłumaczy, redaktorów i literaturoznawców z Czech, Litwy, Łotwy, Polski, Rosji, Serbii, Słowacji, Ukrainy oraz Węgier spotkało się we wsi Gorajec na pograniczu polsko-ukraińskim, by dowiedzieć się, co łączy, a co dzieli współczesne literatury krajów regionu. Podczas warsztatów zorganizowanych przez Stowarzyszenie Folkowisko powstały przekłady z jedenastu języków szeroko pojętej Europy Środkowo-Wschodniej. W ten sposób stworzono wielojęzyczną internetową antologię tekstów, które łączy jeden motyw: ROZSTAJE (lit: Kryžkelė, ukr: Роздоріжжя, cz. Rozcestí, słow. Rázcestia, serb. Raspuće, ros. Перепутье).

Joanna Bernatowicz – polonistka, kulturoznawczyni z Bielska Podlaskiego. Tłumaczyła z białoruskiego i rosyjskiego, m.in. Powstawanie Białorusi (P. Rudkouski, 2009), Ślad motyla. Oswald w Mińsku (A. Łukaszuk, 2014). Marzy o przekładaniu i wydawaniu współczesnej literatury białoruskiej w Polsce. Pracuje jako redaktor w Wydawnictwie Znak. Wiceprezes Towarzystwa Białoruskiego w Krakowie

Ziemowit Szczerek – dziennikarz i prozaik. Współpracuje z „Polityką”, „Gazetą Wyborczą”, „Krytyką Polityczną” i „Nową Europą Wschodnią”. Autor książek Siódemka, Przyjdzie Mordor i nas zje, czyli tajna historia Słowian, Rzeczpospolita Zwycięska, Tatuaż z tryzubem, Międzymorze. Podróże przez prawdziwą i wyobrażoną Europę Środkową, Siwy dym albo pięć cywilizowanych plemion oraz współautor zbioru opowiadań Paczka radomskich.

Aleksandra Wojtaszek – dziennikarka i tłumaczka, zajmuje się przede wszystkim tematyką społeczeństw i kultur państw byłej Jugosławii. Prowadzi zajęcia na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Daniel Warmuz – eseista, tłumacz i badacz literatury węgierskiej. W 2019 roku został laureatem Nagrody im. Adama Włodka, w ramach której przygotowuje przekład całości cyklu Skok wzwyż Zoltána Lesiego.

Walery Butewicz – literaturoznawca, tłumacz. W 2018 r. obronił pracę doktorską o Zbigniewie Herbercie na Uniwersytecie Warszawskim. Pracownik Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie oraz wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego.

Maciej Piotrowski – z wykształcenia historyk i ukrainoznawca, z pasji animator kultury. Prezes Stowarzyszenia Folkowisko. Inicjator organizacji Spotkań Translatorskich Gorajec 2019 – Rozstaje.