Czechy. Instrukcja obsługi – spotkanie z Andrzejem S. Jagodzińskim

Bo jak wiadomo – świat jest pełen Czechów. Sam Pan Bóg bardzo ich potrzebuje. Świat mu się starzeje i trochę podupada. Dlatego stworzył naszych ludzi jako majstrów od naprawy i kiedy trzeba coś załatać czy zatkać, oni to zrobią. Tak, my też jesteśmy narodem wybranym – mechanikami naprawiającymi kulę ziemską. Złote czeskie rączki, złote serca, skromni Czesi – mistrzowie improwizacji.


Pod koniec lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku monachijska oficyna Piper, która między innymi specjalizuje się w przewodnikach, zwróciła się do wybitnego czeskiego pisarza Jiříego Grušy z propozycją napisania przewodnika po Czechach. Ale przewodniki Pipera nie przypominają innych publikacji tego typu – piszą je zawsze znani pisarze i są to bardziej historyczno-literackie eseje o krajach czy miastach niż „użytkowe” bedekery.

Przewodnik Grušy to książka o czeskiej historii (zwłaszcza niedawnej) oraz o czeskich mitach i legendach. Ale także o ciemnych stronach przeszłości tego kraju, o czeskich kompleksach, „trupach w szafie” i zdarzeniach, o których dziś – mimo wolności słowa – mówi się tam raczej niechętnie. W dodatku to książka wspaniałego erudyty i człowieka obdarzonego ogromną wiedzą, napisana ze swadą, z typowo czeskim poczuciem humoru i autoironią, pełna zabawnych gier słów i poetyckich obrazów. A jednocześnie można jeździć po Czechach trzymając ją na kolanach, bo spełnia także niemal wszystkie wymogi typowego przewodnika.

Andrzej S. Jagodziński (1954) – filolog czeski i słowacki, tłumacz literacki, dyplomata, publicysta, redaktor, dziennikarz. Na swoim koncie ma m.in. tłumaczenia tekstów Václava Havla, Milana Kundery, Josefa Škvorecký’ego, Jiřiego Grušy i in.. Wiceprzewodniczący Sekcji Autorów Dzieł Literackich Stowarzyszenia Autorów ZAIKS oraz sekretarz Kapituły Nagrody Literackiej „Europejski Poeta Wolności“. Wyróżniony czeską Nagrodą Gratias Agit za propagowanie Republiki Czeskiej zagranicą (2013) oraz Nagrody Václava Buriana za wkład w dialog środkowoeuropejski (2018). W przyszłym roku w wydawnictwie Pogranicze ukaże się jego tłumaczenie i wybór utworów prozatorskich Jiřiego Grušy.